کیٍلیءل داءن

اگر به در های کوچه باغهای تاریخی سیوند بنگرید می بینید که در سمت راست درها یک سوراخ مشاهده می گردد درون این سوراخ شی چوبی  قرار دارد که "کیٍلیءل داءن" نامیده می گردد.

"کیٍلیءل داءن" از کنده درخت تهیه می گردد که با تراشیدن آن و ایجاد شیارهایی در آن به گونه ای ماهارانه یک قفل می سازند این قفل شامل یک کلید چوبی که در سیوندی به "کیٍلیءل" می گویند.هر "کیٍلیءل" تنها به یک "کیٍلیءل داءن" یعنی همان "کیٍلیءل داءن" که برای آن ساخته شده است می خورد.

"کیٍلیءل داءن"به نوعی صنایع دستی کهن سیوند نیز محسوب می گردد اما امروزه همانند دیوارهای تاریخی کوچه باغها مورد بی مهری قرار گرفته است که امید می رود با ثبت کوچه باغهای سیوند در فهرست آثارملی کشور "کیٍلیءل داءن" نیز حفظ گردد.

سجاده بافی

سجاده بافی در سیوند بنابر سفارش پیامبر صلوات الله علیه و آله وسلم با پشم شتر انجام می گیرد از آنجا که سیوند در نقطه ای سردسیر واقع است پس محیطی هم برای پرورش شتر نمی تواند باشد. از دو راه تماس مردم سیوند با شتر میسر بود یکی رمه شترهای خوانیین که از سیوند عبور می کردند که از آنجایی که مردم سیوند و کلا مسلمانان  اعتقاد عمیقی بر پاک بودن سجاده داشتند و اموال خوانیین را زیاد حلال و پاک نمی دانستند پس از این راه پشم مورد نیاز برای سجاده بافی را تهیه نمی کردند راه دوم تجار  و چاروادارانی بودند که برای تجارت به گرمسیرها می رفتند که پشم سجاده بافی مردم سیوند از این راه تامین می گشت.

یکی از کاربردهای مهم سجاده پشم شتری در سیوند جهیزیه عروس می باشد مردم سیوند پیش از ازدواج دخترشان سجاده را با پشم شتر می بافند و همراه قران کریم در جهزیه می نهند.که در گذشته قرآن ها هم با توجه به اینکه قرآن نویسی در سیوند بسیار رونق داشته خطی و دست نویس بوده اند.

گیٍر,چیٍنیٍ

"گیٍر," صنایع دستی کهن سیوند است بافته شده از شاخه و برگ درخت "اَلوءک/بادام کوهی" که در زبان سیوندی به این درخت "شَئرَک" می گویند می باشد.به این هنر در زیانی سیوندی"گیٍر,چیٍنیٍ" و به کسی که دست به این کار دارد "گیٍر,چیٍ" یا "گیٍر,چیٍن" می گویند.

برجسته ترین گونه این صنایع دستی "گیٍر,وَرپوٍشیٍ"است که برای نگهداری نان محلی درست می شود"گیٍر,وَرپوٍشیٍ" از یک استوانه به بلندی   متر و قطر 50تا 60 سانتی متر تشکیل می شود.

گونه دیگر این صنایع دستی "سُپ" نامیده می شود "سُپ" نیز از یک گردی(دایره) میان گود به قطر60 تا 70 سانتی متر پدید یافته است که برای آب زدن و نم کردن نان محلی استفاده می شود.

از دیگر گونه های کوچکتر هنر "گیٍر,چیٍنیٍ" می توان به "گیٍر, چَن پَشیءنیٍ" برای نگهداری سوزن و نخ را نام برد.

گونه ساده هنر "گیٍر,چیٍنیٍ" نیز "گیٍر,/سبد" نام دارد برای موارد گوناگون بکار گرفته می گردد.

"جَفَن" و "آءسَک"

"جَفَن" واژه ای است سیوندی که به هاونی که از سنگ ساخته می شود می گویند و "آءسَک" نیز واژه سیوندی دیگری است در معنای آسیاب کوچک که به آسیابهای سنگی که در خانه ها استفاده می گردد اطلاق می شود.

 "آءسَک" بیشتر برای لپه کردن نخود و خرد کردن چیزهای دیگر استفاده می شود و از "جَفَن" برای کوبیدن و تکه تکه کردن گوشت همچنین پودر کردن خشکبار استفاده می گردد.

"جَفَن" از تراشیده شدن و بیرون آوردن یک گود از یک سنگ تشکیل می شود که گاهی این گود درون یک سنگ بزرگ تراشیده می شود که دیگر امکان جابجایی آن وجود ندارد. "آءسَک" هم از دو سنگ دایره ای هم اندازه که یکی بر روی دیگری سوار و با حرکت دست سنگ بالایی بر روی سنگ پایین به چرخش درآورده می گردد و غله از سوراخی که در سنگ بالا درآورده شده است به میانه دو سنگ می افتد و با لغزش دو سنگ پوست غله جدا شده و یا دو نیم می شود و ا ز کناره های دو سنگ بیرون می آید.

 

 

باحفظ و نگهداری و ترویج  این گونه کهن از صنایع دستی سیوند برای آیندگان و فرزندانمان میراث پرافتخار گذشته را چون گنجی گران بها  به آنان هدیه دهیم تا آنان نیز چون ما وارثان بزرگ گنج نیاکانشان باشند