چنانچه پیشتر گفته شد از یک فعل در زبان سیوندی گونه های مختلفی دیده می شود ماضی مضارع و آینده فعل و گاهی صیغه های فعل نیز با یکدیگر متفاوت می باشد مصدر حالت امری و دستوری نیز مجزا مشتق می گردد همچنین گونه متعدی ساز نیز در افعال لازم با فعل لازم آن متفاوت می باشدبرای درک بیشتر این ویژگی زبان سیوندی به بررسی یک واژه برای نمونه (خوابیدن) می پردازیم:

 

الف)فعل لازم

 

1-گذشته ساده

برای ماضی بعید کنش (فعل) خوابیدن

Farmam/farmi/farmen/farmime/farmike/farmine

خوابم/خواب/خواب است/خوابیم/خوابید/خوابند

 

2-گذشته استمرای،نقلی،التزامی،بعید و..

برای گذشته نقلی  فعل خوابیدن

Fetam/feti/fet/fetime/fetike/fetine

خوابیده ام/خوابیده ای/خوابیده است/خوابیده ایم/خوابیده اید/خوابیده اند

گذشته استمرای،بعید والتزامی فعل نیز با افزودن پیشوند و پسوند مانند بالا تشکیل می شود

 

3-مضارع

برای مضارع التزامی فعل خوابیدن

(بئاسی)Bwasi/bwas/bwase/bwasime/bwasike/bwasune

بخوابم/بخوابی/بخوابد/بخوابیم/بخوابید/بخوابند

مضارع اخباری و امری و فعل آینده نیز مانند بالا ساخته می شود

 

ب)فعل متعدی

در زبان فارسی با افزودن پسوند اند به فعل لازم فعل متعدی می گردد در حالی که در زبان سیوندی فعل بطور کامل دگرگونی می یابد و تغییر شکل می دهد.گونه متعدی فعل خوابیدن در فارسی و سیوندی به شکل زیر است.

(فِساندِم) Fesandem/fesandet/fesandesh/fesandema/fesandeta/fesandesha

خواباندم/خواباندی/خواباند/خواباندیم/خواباندید/خواباندند

 

پ)اسم مشتق از خوابیدن

در زبان فارسی هرگاه بخواهیم از کنش خوابیدن اسم بسازیم از واژه خواب استفاده می کنیم اما در سیوندی چنین نیست بلکه اسم از فعل مشتق نمی شود و از  واژه

استفاده می کنیم .                             Farm

چنانچه مشاهده شد در ساخت کنش بالا به چهار شکل دگرگونی  یافت.

 

*حال شما برای افعال گفتن،دوشیدن،بیختن (الک کردن)،دوختن،پختن و...نیز شیوه بالا را بررسی نمایید