چرا دانشگاه زبانهای باستانی باید در سیوند دایر شود
زبان سیوندی زبان مردمان سیوند فارس است که آواشناسی همچنین واژگان آن حکایت در بازماندگی زبان سیوندی از زبان مادی دارد برخی می پندارند که سیوندی بازمنده زبان هخامنشیان است اما قدمت سیوند بس دیرینه تر از هخامنش بلکه به مادها و عیلامی ها باز می گردد. یکی از ویژگی های بارز و منحصر بفرد سیوندی که سیوندی را از دیگر زبانهای ایرانی و حتی زباهای دنیا متمایز می دارد قرار گیری در ناحیه ای است که حتی نزدیکترین روستا به سیوند هم به زبان سیوندی تکلم نمی نمایند و سیوندی را نیز نمی فهمند در صورتی که در همه جا حتی دو زبان ویا گویش و لهجه مجزا نیز که در همسایگی هم بکار گرفته می شوند بسیار بهم شبیه و از یک قاعده و اصول خاص پیروی میکنند ویژگی دیگر سیوند تعداد اندک زبانوران (کسانی که به سیوندیسخن می رانند) و ناحیه جغرافیایی محدود (تنها در سیوند) می باشد برای نمونه زبانهای ایرانی چون کردی، پشتو بلوچی گیلکی و.... گاها جمعیتی میلیونی را تشکیل می دهند که این ویژگی زبان سیوندی آنرا آسیب پذیرتر می کند.
با همه این ویژگی ها سیوندی را می توان حلقه اتصال همه زبانهای ایرانی در یک ناحیه و جمعیت محدود دانست.
علاوه بر ویژگی آواشناسی زبانی در بررسی واژگان نیز سیوندی را می توان حلقه پیوستگی و گردآوری زباهای ایرانی دانست چناچه بسیاری از واژگانی که در بسیاری از زبانهای ایرانی رو به فراموشی رفته یا دچار کمرنگ شدن نقش زبانی شده اند را می توان زنده و پویا در زبان سیوندی یافت.سیوندی هم به زبانهای شمال غربی و هم به زبانهای جنوب غربی همچون بختیاری،لری،فیلی نیز نزدیکی دارد .به شباهت واژگانی سیوندی با برخی از زبانهای ایرانی نگاه کنید توجه داشته باشید این تنها اندکی از واژگان یکسان می باشد.
توجه داشته باشید که این واژگان نه سیوندی است و نه زبان مقابل چون گیلکی،بلوچی،تالشی و....بلکه همه این واژگان واژگان ایران باستان اند که در این زبانها باقی مانده است ویژگی مهم سیوندی باقی ماندن و نگه داشت واژگان بیشتری از زبانهای ایران باستان می باشد.
.
سمنانی
سمنانی رده ای از زبانهای ایرانی –غربی-شمال غربی است که در حوالی شهر سمنان و اطراف آن تکلم می گردد این زبان از نظر دستور و صرف و نحو بسیار به زباهای باستانی شبیه است سمنانی هم از نظر دستور و صرف و نحو به سیوندی بسیار شباهت دارد هم از نگاه واژگان به یکسانی واژگان سیوندی و سمنانی نگاه کنید
فارسی / sivandi/ semnani
گل / vel / vela /
سگ / esbe-espe / espa
دختر / det / dota
پول / pil / pil
باد / vay / va
خانه / diye / kiya
یازده / yazza / yazza
ما / hame / hame
سنگسری
سنگسری نیز زبان مردمان سنگسر (مهدی شهر ) و عشایر و روستاییان اطراف آن در استان سمنان می باشد سنگسری نیز همانند سمنانی جز زبانهای ایرانی شاخه غربی- شمال غربی است و با سمنانی نیز نزدیکی بسیار دارد.بنابراین با سیوندی نیز نزدیکی دارد.
فارسی / sivandi/ sangesari
برف / varf / varf / snow
سگ / esbe-espe / espa
دختر / det / dot
سفید / esbid / esdi
بیست / vis / vist
بلوچی
بلوچی نیز از زبانهای ایرانی غربی-شمال غربی است اما در جنوب شرق ایران متمرکز شده است متکلمین زبان بلوچی در استان سیستان و بلوچستان ایران همچنین ایالت مکران پاکستان ساکن می باشند.
فارسی / sivandi/ Balochi
دهان / kap / dap
صورت / dim / dim
دختر / det / dot
سفید / espid / espid
شتر / oshter / hoshter
کبک / kowg / kug
سرگین غلطان /qazuk
زیر / shi / shir
بختیاری
بختیاری اگرچه جز زبانهای غربی-جنوب غربی می باشد اما با سیوندی نزدیکی دارد زبانوران بختیاری را می توان در عشایر و ساکنین استانهای چهارمحال بختیاری و شمال خوزستان یافت بختیاری از نظر ادبیات شفاهی بسیار غنی است.
فارسی / sivandi/ Bakhtiari
سنگ / vard / bard
پسر / kor / kor /
خر / har / har /
دود / did / di
خواهر / dadiya / dada
گنجشک / bonjeshk / bingisht
زنبورعسل / magas / mayas
فیلی
فیلی از زبانهای ایرانی است که در استان ایلام بخش هایی از استان همدان و کرمانشاه همچنین شیعیان غیر عرب جنوب عراق سخن رانده می گردد فیلی های عراق در شهرهای بدره، خانقين و مندلي ساکن می باشند فیلی به لری و کردی شباهت دارد.
فارسی / sivandi/ feyli
بینی / pet / pet
سنگ / vard / bard
خواهر / dadiya / dada/
پسر / kor / kor
دود / did / di
تالشی
تالشی نیز از زبانهای ایرانی شاخه غربی-شمال غربی می باشد زبانوران این زبان در غرب استان گیلان،شرق استان اردبیل و بخشهایی از جمهوری آذربایجان مستقر می باشند.
فارسی / sivandi/ Talysh
پل / perd / pard /
سگ / esbe / esbe
زیبا / khash / khas /
گفت / wat / vata
سفید / esbid / esdi
شیر / shet / shet
آهن / osan / owsen
زبانهای ایران مرکزی
زبانهای ایران مرکزی جز زبانهای ایرانی غربی-شمال غربی می باشند این زبانها که همگی از یک نوع آوانویسی خاص پیروی می کنند بر کناره کویر مرکزی ایران مستقر می باشند استانهای مرکزی،اصفهان،قم،یزد و کرمان از مراکز مهم این دسته زبانی می باشند از گونه های مهم این زبان نیز می توان به ابیانه ای، آشتیانی، نطنزی،خوانساری،کلیمیان و زرتشتیان یزد و کرمان و.... اشاره کرددر اینجا برای نمونه به بررسی دو زبان مهم این دسته یعنی آشتیانی و خوانساری می پردازیم.
فارسی / sivandi/ Central Iranian language(ashtiani)
برف / varf / varfa /
سگ / esbe / esba
باران / vara(n) / varan
ها(جمع) / gar / gal
فارسی / sivandi/ Central Iranian language(khansari)
سگ / esbe / esba
جان / giyan / giyun
باران / vara(n) / varun
ما / hame / hame
آذری
این زبان نیز از زبانهای ایرانی غربی-شمال غربی می باشد که در در غرب استان تهران استان قزوین و شرق استان زنجان و جنوب گیلان اشاره کرد از مناطق برجسته آن نیز می توان به الموت،تاکستان، طالقان و... اشاره کرد.
فارسی / sivandi/ Azari
پیراهن / hala / khala
سگ / esbe / esbe
گل / vel / vel
شیر / shet / shet
برف / varf / / var
بز / bez / bez /
گیلکی
گیلکی از زبانهای ایرانی غربی-شمال غربی می باشد مرکز اصلی این زبان استان گیلان و شهر رشت می باشد اما متکلمان آن بطور پراکنده در استانهای مازندران،قزوین، گلستان، تهران ، اردبیل، سمنان و جمهوری آذربایجان یافت می شوند.
فارسی / sivandi/ Gilaki /
صورت / dim / dim /
پل / perd / purd /
برو / beshe / boshu
سایه / nesä / nesä
ستاره / esare / / esare
زن / zhen / zhena
اورامی
اورامی از قدیمی ترین گویش های کردی است بالطبع از زبانهای ایرانی غربی-شمال غربی محسوب می شود ناحیه اصلی این زبان اورامانات تخت در استان کردستان می باشد
فارسی / sivandi/ urami
برف / varf / varb
روسری / lachak / lachke
ستاره / esare / hesare
باران / vara(n) / varan
بره / vare / vare
قرار گیری سیوند میان دو نقطه باستانی و حوزه اصلی زبانشناسی هخامنشی و ساسانی یعنی پارسه-پاسارگاد و کتیبه های بسیار برای مطالعه زبان و خط ایران باستان نیز یکی دیگر از عوامل مهم ضرورت ایجاد دانشگاه زبانهای باستانی در سیوند می باشد.