اشکفت آقا تپه

 غار  آقا تپه سیوند یا غار ممتاز در یال جنوب غربی تاقدیس کوه آقا تپه سیوند  و در موقعیت :681398   ,Y:  3319859      ,Xاز لحاظ زمین شناسی در زون زاگرس و از لحاظ چینه شناسی در زون زاگرس چین خورده  قرار دارد. غار در تاقدیس سیوند با روند شمال غربی جنوب شرقی قرار دارد .

 

نوع غار : کشف شده
نام (های) غار : ممتاز ،آقا تپه
معنی نام (وجه تسمیه) : ممتاز نام فردی است که غار فوق را کشف کرده است، آقا تپه نام کوه است
 29˚ 59' 46.51" : (N)  عرض جغرافیایی دهانه غار
 52˚ 52' 50" : (E)  طول جغرافیایی دهانه غار
ارتفاع دهانه اصلی از سطح دریا : 1750 متر
استان : فارس
نزدیکترین شهر : سیوند
نشانی محل غار : سیوند،جنوبی ترین کوه در رشته کوههای غربی سیوند
طول غار : 200 متر
عمق غار : 50 متر
جانداران داخل غار : خیر
اطلاعات، داستانها و افسانه های اهالی در مورد غار : -
کشفیات درون غار (اشیاء یا ابزار تاریخی، استخوان انسان یا جانور، ...) : -

 

اطلاعاتی در مورد غار ممتاز :غار ممتاز در ۴۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز و در نزدیکی نقش رستم قرار دارد.
مسیر حرکت : مسیر نخست از روستای حاجی آباد مسیر دوم از سیوند از چاه سیاه و لیرک

نوع غار : اهکی( اثر نفوذ اب های اسیدی در لایه های اهکی ) - فرسایش اب (دریاچه ای)و این غار فعال می باشد .



 در پشت جنوب غربی سیوند كوهي وجود دارد به نام آقا تپه  در سمت غرب کوه چشمه بنام قلعه نرگسی وجود دارد که در تمام فصول سال آب دارد.

 

در این غار : استالاکتیت و استالاکمیت های (چکیده و چکنده) بسیاری وجود دارد.مون میلک هم مشاهده می شود.                             

 

 

موقعیت غار آقا تپه در نقشه 1:250000 زمین شناسی

 

 

در این تاقدیس سنگهای آهکی سازند داریان قرار داشته که سنگ میزبان غار نیز می باشد. در روی این سازند در دور تا دور تاقدیس مذکور سازند کژدمی با لیتولوژی تناوب شیل و مارن رخنمون  یافته است.در غرب این تاقدیس عملکرد یک گسل معکوس باعث حذف قسمت هایی از سازند داریان و رخنمون یافتن سازند آهکی سروک در مجاورت سازند های داریان و کژدمی گردیده است.حساسیت به فرسایش سازند مارنی شیلی کژدمی و مقاوم بودن سازندهای آهکی داریان و سروک باعث تشکیل ساختار زین اسبی (گردنه ) شده است . در سازند آهکی داریان (سنگ میزبان غار ممتاز) شواهد انحلال سطحی نظیر انواع کارن (karren ) دیده می شود.همچنین حداقل دو دسته درزه هم یوغ Coungugate) ) در آنها دیده شده که جهت عمومی این درزه ها بیانگر این مطلب است که نیروهای بوجودآورنده این درزه ها عمود بر محور چین خوردگی عمل کرده است این مطلب بیانگر ارتباط درزه های بوجود آمده با چین خوردگی است. گسل مذکور دارای شواهد  فعالیت عهد حاضر نمی باشد و غالب شکستگی هایی که احتمال دارند در ارتباط با گسلش بوجود آمده باشد،جوش خورده بود و کاملاً توسط کلسیت پر شده است. در سازند داریان قطعات دو کفه ای و خرده های شکم پایان و میکرو فسیل های روزن بران از جمله Orbitolina مشاهده می گردد که سن آپتین – آلبین (کرتاسه تحتانی حدود110-95میلیون سال پیش) را نشان می دهد .

 

 

کشیدگی غار بیانگر توسعه غار در امتداد شکستگی است وبه نوعی (Stractural Contrded ) بوده است . این غار از نوع غارهای ایزوله (Isolated cave ) می باشد و اظهار نظر قطعی در رابطه با نحوه تشکیل غار نیاز به بررسی های بیشتر دارد.

مجموع طول نقشه برداری شده 137مترو متوسط وزنی جهت حرکت در غار نیز 208درجه و متوسط شیب  متوسط غار 22 درجه می باشد  . بطور کلی پیمایش غار نیاز به ابزار فنی فرود و صعود نداشته و تنها دسترسی  به دهانه غار نیازمند صعود حدود 5-4 متری است که جهت افراد مبتدی بهتر است برای ایمنی بیشتر کارگاه حمایت تشکیل گردد.

 

 

در غار مذکور انواع Flowstone , Stalagmite,Stalagmite,Column مشاهده می شود.در برخی قسمتها نیز Helectite,Antoditeیا Frostwork   تشخیص داده شد.بالا بودن رطوبت و وجود رسوبات دانه ریز باعث شده که غار در بسیاری مواقع گلی و لغزنده باشد. این غار دارای یک حوضچه آب بوده که از آب آن جهت تجزیه شیمیایی نمونه برداری گردید.

 

 

 

دهانه غار ممتاز در مرکز تصویر دیده میشود

نکته قابل توجه این است که این غار از نظر جریان هوا محدودیت داشته  ودر برخی نقاط آن امکان تردد و یا توقف تعداد زیاد افراد وجود نداشته و یا حداقل بایستی از نظر میزان بالا بودن CO2بوسیله تست فندک و سایر روش ها کنترل گردد.

 

 

 

 

 

 

 

 

منبع عکس ها :انجمن غارنوردان و غارشناسان ايران

الماس بری سیوند

در شمال سیوند کنونی کوهی وجود دارد با نام تنب کرم، در این کوه کارگاه های متعدد برش و استخراج سنگ دیده می شود و یکی از نقاط تامین سنگ تخت جمشید و پاسارگاد بوده است، اهالی سیوند این محل را با نام   الماس بری می شناسند.

  برای جدا کردن سنگهایی که برخی از آنها بیش از 15متر ارتفاع و برخی بیش از 6 متر عرض داشته اند، با تیشه کوه را می شکافتند به نحوی که چهار طرف سنگ مورد نظر از کوه جدا می شد و شکافی به اندازه عرض یک انسان در اطراف سنگ به وجود می آمد. که اکنون می توان به راحتی از میان این شکافها عبور کرد و آثار تیشه را بر روی سنگها مشاهده کرد.

سپس در مقطع پایین سنگ که می خواستند آنرا از کوه جدا کنند، شکافی ایجاد می شد و با استفاده از خاصیت انبساط آب در زمان انجماد و یا با روشهای دیگر، سنگ را از دل کوه جدامی کردند. و جالب است بدانید در همان کارگاه ها، سنگ را کمی هم تراش می دادند، از همین رو است که هنوز نیز برخی سنگهای جدا شده با مقطع دایره در این کارگاه ها دیده می شود.

در ادامه سنگها را به پایین کوه می آوردند و با استفاده از آب رودخانه سیوند آن را بیش از 20 کیلومتر حمل می کردند.

رستنی های بهاری کوههای سیوند

سیوند در کتاب "دوسفرنامه از جنوب ایران"

 در کتاب "دوسفرنامه از جنوب ایران" نوشته:محمد حسن میرزا مهندس قاجار و على خان مهندس،  بخش دوم ص192و193 مطالبی در مورد سیوند آمده است که در ادامه می خوانی توجه داشته باشید که این دو کتاب در سالهای 1256هـ.ق-1307هـ.ق، نوشته شده اند. یعنی حدود 170 سال پیش

توجه داشته باشید که متن زیر عینا از کتاب فوق برداشت شده و حتی یک حرف بدان افزوده نشده است.

لطفا با با توجه به متن از خط پررنگ آنچه از خط پررنگ می فهمید را در نظر بدهید بگویید

قریه سیوند خالصه و تیول جناب صاحب دیوان است. قریه سیوند که قریب به سیصد و پنجاه خانوار رعیت بومى دارد در دره و تنگه واقع شده است که در اطراف آن کوه‏هاى جنگلى سخت و مرتفع واقع شده و از سمت مغرب این آبادى که مختصر جلگه به نظر آید رودى عبور مى‏نماید

و سیوند از قراء قدیم، دهى است خوش‏منظر و پراشجار، باغات انگور آن زیاد و ممتاز، ...........

آبش از رود مذکور، دو باب حمام و یک باب مسجد پاکیزه دارد. تلگراف‏خانه انگلیس در این قریه است. شکار از هر قبیل از کبک و مرغابى و قوچ و میش و بز در کوهستان آن بلکه در تمام راه فراوان است و از قرار مذکور پلنگ در کوهستان غربى که اتصال به کوه‏هاى جنگلى امام‏زاده اسمعیل سرحد دارد اغلب یافت شود، بواسطه گرمى هوا و جنگل کوه‏ها برف در کوهسار نماند.

جمیع این قریه محل نزول قوافل فارس است. فاصله مابین کناره و سیوند پنج فرسنگ است. راه آن از قرار ذیل پس از عبور از تخت‏ جمشید الى یک فرسنگ و نیم در امتداد جلگه عبور نماید و از چاپارخانه و قراول‏خانه که در زاویه شمال غربى شترکوه است گذشته به رود سیوند رسد و از این‏جا راه دو شعبه شود .....................

قرائى که در امتداد هر دو جاده دیده مى‏شود از قرار ذیل است: گلیون- شمس‏آباد- حاجى‏آباد- حسن- آباد- هشت‏چهان- سیدون- دشت‏آباد.

کالسکه از هر دو راه با اندک تعمیرى عبور مى‏نماید و مخارج پل‏سازى روى نهرهاى کوچک رود سیوند که ملاحظه شد به انضمام اصلاح بعضى نقاط جاده که در وقت زراعت شکستگى حاصل نموده سیصد و پنجاه تومان است تا بتوان بى‏زحمت کالسکه را عبور داد. توضیح آنکه پس از عبور از خفرک سفلى که به قریه مشجر با منظر سیدون رسند الى قریه سیوند همه جا از دامنه رود مزبور باید عبور نمود و کمال صفا از حیثیت آب و چمن و اشجار قراء و اشجار جنگلى و کوهستان اطراف مشاهده شود. و این قریه آخر بلوک خفرک است و خود آن جزو بلوک سیوند محسوب شود. ایلات عرب از این نقطه عبور نمایند قراول‏خانه که در اوایل راه واقع شده عبارت از چند کپر است. پنج نفر تفنگچى مستحفظ دارد. سیوند مایحتاج قوافل را همیشه آماده دارد ولى لوازم اردو را باید از بلوک خفرک سفلى تدارک نموده و محل اردو در جلگه غربى آبادى سیوند است که در کنار رود واقع شده است. در این قریه سبزى‏کارى و کمى صیفى زراعت نمایند قلیلى از آنها با قاطر که بر روى هم سیصد و پنجاه رأس موجود دارند به اطراف کرایه‏ کشى نمایند و فاصله این قریه الى شیراز پانزده فرسنگ است.

مرور چند واژه سیوندی (بخش نخست- حیوانات)

[e-mail]

سیوندی با سیوند زنده است چرا که با مهاجرت، سیوندی نیز مهاجر می شود کسانی که ابتدا از سیوند مهاجرت می کنند سیوندی سخن می گویند فرزندانشان که در دیار هجر زاده می گردند سیوندی سخن نمی گویند تنها سیوندی می فهمند فرزندان فرزندانشان نه سیوندی سخن می رانند و نه سیوندی می فهمند بلکه تنها میدانند زبانی بنام سیوندی هم هست فرزندان فرزندان فرزندانشان نه هیچ می گویند و نه هیچ می فهمند و نه هیچ میدانند.............

پرندگان
qalâ	کلاغ
siyowk	زاغ
domnowkari	زاغی
bīf	جغد
mer	مرغ
numer	مرغ جوان
xalang	جوجه مرغ
ĵiže xurus	جوجه خروس
xurus	خروس
owyarak	یاکریم
dâse	دارکوب
kamutar	کبوتر
bonješk	گنجشک
pirsŭk	پرستو
Kowg	کبک
dâl	کرکس
Se:re	سهره
čelez	جوجه پرندگان وحشی
jik	جوجه ماکیان

 

 

پستانداران
usŭr	اسب
har	خر
howli	خرجوان
mahar	ماده خر
kuruhar	کره خر
gâ	گاو
ĵenge	گاو نر
gosale	گوساله
espe/esbe	سگ
ošter	شتر
ture	شغال
rubâ	روباه
titâ	گربه
baštitâ	بچه گربه
šâdi	میمون
meymen	میمون
žežu	جوجه تیغی
eškâl	بزکوهی
heyvâ	گوسفند
ma:	میش
bez	بز
bezze	بزغاله
bezčilu	بزغاله
vare	بره
Tilu	توله
kuru	کره
baš	بچه(حیوانات)

 

 

 

 

 

بی مهرگان
paxče	مگس
pertuk	پشه
magaz	زنبور عسل
hul-i zadr	زنبور سمی زرد
hul-i sīr	زنبور سمی قرمز
qale qančer	خرچنگ
qâfele	کفشدوزک
Ra:	خرخاکی
sīsk	سوسک
jez	جیرجیرک
malaq"	ملخ
peš	شپش
muruj	مورچه
bi	بید(حشره)

 

سایر
mazze	قورباغه
mây mutu	بچه قورباغه
mâsi	ماهی
Qom qom	سوسمار
bezmek	بزمجه
tile	بچه(خزندگان)

 

برگرفته از کتاب واژه نامه زبان سیوندی از مدیر وبلاگ (در دست چاپ)

توضیح:

 آ     â

 اَ      a

چ      č

ژ      ž

ش    š

   خ     x

کشیدگی   :

[e-mail]

زنده باد بهار

زنده بادا بهار

    زنده بادا بهار

       زنده بادا بهار

           زنده بادا بهار

                زنده بادا بهار

زنبور عسل در فرهنگ مردم سیوند

...............عسل در سیوند از دو نوع کندو یکی کندوی طبیعی یا همان کوهی و دیگری عسل کندو ست کندوهای عسل که بیشتر در صخره ها و مکانهای صعب العبور می باشند توسط افرادی وارد و توانمند به صخره نوردی انجام می شود

در سیوند nâne را درون ظرفی می گذارند و حدود بیست کیلوگرم عسل و nâne را می فشارند تا عسل آن رقیق تر گردد و امکان جداسازی آن فراهم گردد سپس nâne  نرم شده را درون کیسه ای ریخته و می فشارند تا عسل خارج شود پس از بیرون آمدن عسل تفاله باقیمانده در کیسه را درون دیگ می جوشانند که شهدی قرمز رنگ پدید می آید و در زبان سیوندی به آن dišow asal می گویند.و تفاله باقیمانده را مجددا در  دیگی دیگر می جوشانند و در حالی که بسیار گرم است  درون کیسه می ریزند و با دو چوب می فشارند تا شهد آن که گرم می باشد درون ظرفی از آب سرد ریخته شود تا بالافاصله منجمد گردد این ماده زرد رنگ را ša:m می نامند و برای استحکام بخشی استفاده می گردد گیوه دوزها در سیوند نخهای گیوه دوزی را با ša:m آغشته می سازند تا مستحکم تر گردد.

Barmân مومی است سیاه رنگ که درون آن عسل نبوده و برای گرفتن سوراخ ظروف فلزی و ترمیم آنها از آن استفاده می کنند.

 

سیوندیان اگر یک magaz عسل کمی داشته باشد آنرا برنمی دارند و از دیگر کندوها نیز پس از برداشت عسل مقداری عسل را در کندو می گذارند زیرا معتقدند magaz مقداری از عسل را باید در کندو داشته باشد تا بتواند عسل تولید کند و زنده بماند و به اصطلاح کور نکند.

کندوهای خانگی نیز در سیوند به دو صورت ساخته می گردد یکی که درون کنده درخت بید را خالی کرده و به عنوان کندو از آن استفاده می کنند و دیگری tol magazi که ظروفی سفالی شبیه خمره اما کوچکتر است که یک طرف آن را بسته و طرف دیگر را با گل می پوشانند و در هنگام برداشت عسل آنرا باز  و دوباره می پوشانند tol magazi را برخی برای استفاده بهتر درون دیوار کار می گذارند..................

برگرفته از کتاب تاریخ و فرهنگ سیوند از نویسنده وبلاگ(در حال تالیف)

شرح تصویر:زنبور عسل در کوههای سیوند،کوههای شرقی سیوند -سرکه-انتهای قسمت شمالشرقی دره زنگه بانی - مشرف به ویک-اردیبهشت91

برف در کوچه باغهای باستانی سیوند

تاریخ عکس برداری 7 اسفند 90

سیوند 2

تعدادی عکس از سیوند هنگام جستجو در google مشاهده شد

بقیه عکس ها را در ادامه مطلب ببینید

ادامه نوشته

خانه های تاریخی سیوند

قدمت این خانه ها به زمان مهاجرت سیوندی ها از دهکانه به سیوند کنونی می رسد یعنی بیش از 250 سال قدمت این خانه ها ست که در تمام محلات قدیم سیوند وجود داشته خانه هایی به سبک خانه های تاریخی ثبت شده در آثار ملی کشور است عدم برنامه ریزی صحیح و عدم مطالعات شهرنشینی باعث تخریب این بناهای تاریخی و شکل گیری خانه ها جدید فاقد اصول شهرسازی در محلات تاریخی می شود که خانه های نوساز نیز مشکلات بسیاری را برای مدیریت شهری و زندگی نوین فراهم می سازد

عدم یکسان سازی و مدیریت خیابانی و کوچه ای،

فقدان شرایط برای ایفای حقوق شهروندی و همسایگی ،

سخت بودن  اجرای طرح فاضلاب و گاز شهری و دیگر امکانات شهری ،

نا متوازنی معماری خانه ها

و....

از مشکلات ساخت و ساز در بافت تاریخی می باشد

.متاسفانه اکثر این خانه ها تخریب شده تنها چند خانه وجود دارد .

سر در ورودی خاندان نظری سیوندی در محله بیرامی سیوند

قسمتی از خانه در حال تخریب خاندان محمودی سیوندی در محله سرچالی سیوند

بس بجا و ضروری است شورای اسلامی سیوند اقدام به خرید این خانه ها کرده و با تعمیر و نگهداری این خانه ها و معرفی به سازمان میراث فرهنگی میراث دار نیاکان سیوندی باشد.

سیوند

با جست و جویی در اینترنت به تعدادی عکس از وبلاگها و سایتهای غیر سیوندی برخوردم برخی از این عکس ها خبری اند اما بسیاری نیز عکس هنری اند در ادامه مطلب عکس ها را ببینید

ادامه نوشته

افسانه های سیوند/داستان حاتم وطاهی

چند روز پیش یک پروژه دانشجویی از رشته زبانشناسی دانشگاه شیراز دستم رسید که قسمتهایی از آن که شامل یک افسانه کهن می باشد را برای شما در ادامه مطلب آورده ام ابتدا متن سیوندی با خط آوانگاری آمده است و در پایان ترجمه متن به فارسی آمده است توجه داشته باشید چون دانشجویان عزیز سیوندی نبوده اند احتمال دارد در متن سیوندی آن اشکالات بسیار جزیی وجود داشته باشد

ادامه نوشته

گورستان دوره اول اسلامی سیوند

به پسوند سیوندی پس از نام و نام پدر متوفی توجه نمایید

دل سنگ خارا بگرید مدام

به مرگ جوانان نادیده کام

آمد بهار و نوگل ما زیر خاک خفت

ما را در این بهار عجایب گلی شکفت

آیا میدانید شاعر دو بیت بالا که بر روی سنگ قبرهای این گورستان حجاری شده چه کسی بوده است؟

گورستان دوره اول اسلامی سیوند(قرن دوم تا انقراض صفویه) اوج ارادت و علاقه مردم سیوند به اهل بیت پیامبر (ص) را می رساند.

در شیراز گوستانی است بنام دارالسلام که حتی یک دهم گورستانهای تاریخی سیوند ارزش تاریخی ندارد اما ای کاش مسئولین کمی هم نسبت به تخریب گورستانهای تاریخی سیوند واکنش نشان می دادند.

متاسفانه این بنای ارزشمند توسط بیگانگان و بخصوص اهالی روستای ق...د آسیبهای بسیاری دیده است.

زمستان در سیوند

کوچه باغهای تاریخی سیوند 7 اسفند ماه 90

محرم در سیوند و علم سیوندی

 

 

علم سیوندی

علم سیوندی